De kracht van baby- en kindergebaren tijdens eetmomenten
Eten is zoveel meer dan alleen voeding. Het is een moment van verbinding, gezelligheid en communicatie. Voor jonge kinderen – en vooral voor baby’s die nog niet kunnen praten – kan het echter ook een bron van frustratie zijn. Ze willen iets duidelijk maken, maar hebben nog niet de woorden om dat te doen. En daar komen baby- en kindergebaren om de hoek kijken.
Samen duiken we in de wereld van gebaren tijdens eetmomenten. Waarom zijn ze zo waardevol? Wat kun je ermee bereiken? En hoe begin je ermee?
Wat zijn baby- en kindergebaren eigenlijk?
Baby- en kindergebaren zijn eenvoudige gebaren die je gebruikt naast gesproken taal. Het zijn gebaren uit de Nederlandse gebarentaal, maar je hoeft geen rekening te houden met bijvoorbeeld grammatica. Je gebruikt de losse gebaren. Denk aan gebaren voor “eten”, “drinken”, “klaar”, “meer”, “warm” en “lekker”.
Vanaf ongeveer zes maanden kunnen baby’s deze gebaren begrijpen EN zelf gebruiken. En dat is fantastisch: je kindje kan ineens zélf aangeven wat het wil, voelt of nodig heeft – nog vóór het kan praten.
Waarom zijn gebaren tijdens eetmomenten zo waardevol?
1. Minder frustratie, meer rust aan tafel
Een baby die huilt omdat hij nog een hapje wil, of juist vol zit maar dat niet duidelijk kan maken – het is herkenbaar voor veel ouders. Met gebaren kan een kind aangeven: “meer”, “klaar”, “warm” of “water”. Dat voorkomt frustratie en zorgt voor meer rust aan tafel.
2. Bevordert zelfstandigheid en zelfvertrouwen
Door gebaren te gebruiken, geef je jouw kind een stem. Het leert dat het invloed heeft op wat er gebeurt. Dat versterkt het zelfvertrouwen en stimuleert zelfstandigheid. Een kind dat zelf “klaar” gebaart en daarna niet nog een hapje krijgt, voelt zich gehoord en serieus genomen.
3. Stimuleert taalontwikkeling
Gebaren ondersteunen de taalontwikkeling op meerdere manieren. Ze maken gesproken taal visueel en tastbaar, waardoor kinderen woorden beter begrijpen en onthouden. Bovendien blijkt uit onderzoek dat kinderen die gebaren gebruiken vaak eerder en rijker gaan praten.
4. Versterkt de band tussen ouder en kind
Samen gebaren gebruiken tijdens het eten zorgt voor meer interactie en oogcontact. Je bent echt met elkaar in gesprek, ook al zijn er nog geen woorden. Dat versterkt de band en maakt eetmomenten gezelliger en betekenisvoller.

Welke gebaren zijn handig tijdens het eten?
Er zijn talloze gebaren die je kunt gebruiken aan tafel. Hier zijn een paar populaire en praktische gebaren:
- Eten
- Drinken
- Nog meer
- Klaar
- Lekker
- Warm
Je hoeft niet meteen alles te gebruiken. Begin met één of twee gebaren die passen bij jullie eetmomenten, en breid het aantal gebaren langzaam uit. Op Youtube zijn filmpjes te vinden, zodat je kunt zien hoe je de gebaren maakt. Uiteraard kun je ook een workshop of cursus volgen.
Hoe begin je met gebaren aan tafel?
Het mooie van baby- en kindergebaren is dat je er geen speciale voorbereiding voor nodig hebt. Je kunt er gewoon vandaag mee beginnen. Hier zijn een paar tips:
1.Kies een paar gebaren die bij jullie passen
Begin klein. Kies bijvoorbeeld “eten” en “klaar” als eerste gebaren. Gebruik ze consequent bij elke maaltijd.
2.Gebruik het gebaar altijd samen met het woord
Zeg het woord hardop terwijl je het gebaar maakt. Bijvoorbeeld: “Ben je klaar?” (en maak het gebaar voor “klaar”). Zo leert je kind dat het gebaar en het woord bij elkaar horen.
3.Wees geduldig en herhaal vaak
Het kan even duren voordat je kind zelf gebaren gaat gebruiken. Dat is helemaal normaal. Blijf het gebaar herhalen in de juiste context – je kind kijkt en leert mee.
4.Reageer enthousiast op gebaren van je kind
Als je kind een gebaar maakt, reageer dan positief en bevestigend. Bijvoorbeeld: “Wil je meer? Natuurlijk, hier komt nog een hapje!” Zo leert je kind dat communiceren loont.
Veelgestelde vragen
Is het niet verwarrend voor mijn kind om te gebaren én te praten?
Nee, juist niet! Gebaren ondersteunen de gesproken taal. Ze maken het makkelijker om woorden te begrijpen en te onthouden. Kinderen die gebaren gebruiken, gaan vaak juist eerder praten.
Is het niet verwarrend voor mijn kind om te gebaren én te praten?
Nee hoor. Je hoeft geen gebarentaalexpert te zijn. De gebaren die je gebruikt zijn eenvoudig en praktisch. En als je er meer over wilt leren, zijn er leuke cursussen en materialen beschikbaar.
Wat als mijn kind niet gebaart terug?
Sommige kinderen kijken liever eerst de kunst af. Dat betekent niet dat ze het niet begrijpen. Blijf gebaren gebruiken – vaak zie je ineens dat ze het oppikken en terug gaan gebaren op hun eigen tempo.
Samen eten, samen praten
Eetmomenten zijn waardevolle momenten van de dag. Door baby- en kindergebaren te gebruiken, maak je van die momenten nog meer een feestje van verbinding en begrip. Je geeft je kind een stem, nog vóór het kan praten. En dat is misschien wel het mooiste cadeau dat je kunt geven.
Wil je meer weten over baby- en kindergebaren of een cursus volgen? Neem gerust een kijkje op Gebaar je mee? We helpen je graag op weg!

Dit artikel is geschreven door Floor Cartens van Gebaar je mee?
Het team van Gebaar je mee? bestaat uit 8 docenten, verspreid door Nederland. Zij geven workshops en cursussen aan ouders, maar ook aan professionals, omdat zij vinden dat elk kind het verdient om met gebaren opgevoed te worden.
Floor: “Het gevoel dat je krijgt als je ziet en merkt dat je kindje zich door jou begrepen voelt is onbeschrijfelijk. Het gezicht van onze zoon straalde toen ik, doordat hij een gebaar maakte, EINDELIJK begreep wat hij bedoelde met “plaps”. Dat gevoel gun ik iedereen!”
Instagram: Gebaarjemeenl
Facebook: Gebaar je mee NL
Website: www.gebaarjemee.nl



